Tensionet në veriun e Kosovës me shumicë serbe kanë shtuar diskutimet mbi përfshirjen e mundshme ruse në nxitjen e tyre, si dhe diskutimet rreth frikës nga shpërthimi i dhunës që u rrit nga fillimi i agresionit të Rusisë në Ukrainë. Serbia është i vetmi vend europian që nuk i ka vënë sanksione Moskës dhe ka mbështetjen e saj për pretendimet ndaj Kosovës, shtetësinë e së cilës e kanë njohur Shtetet e Bashkuara dhe vendet kryesore të Bashkimit Europian. Por, po ashtu aspiron integrimin në BE, proces që kushtëzohet nga normalizimi i marrëdhënieve me Kosovën.

Ekspertët rusë thonë se Moska, e cila mbështet hapur Beogradin e nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, bën deklarata të dëmshme që turbullojnë edhe udhëheqjen e Serbisë. Ditë më parë nënkryetari i parë i Komitetit të Dumës Shtetërore për Çështjet Ndërkombëtare, Alexei Chepa, në radion “Moscoë Speaks” ftoi Serbinë të “bëhet pjesë e Rusisë” në rast të një ndërlikimi të situatës gjeopolitike në rajon. Madje, kërkoi të pritet ndonjë “thirrje nga Vuçiç” në këtë drejtim. Pas kësaj, zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova, deklaroi se “Moska është në pritje të reagimit të Beogradit rreth propozimit të Kremlinit për normalizimin e situatës rreth Kosovës”. Dukej shumë e paqartë.

“Kjo është vetëm një tjetër dëshmi e metodave, përfshirë demagogjinë provokuese dhe mbjelljen e dezinformimit, të cilave Kremlini u drejtohet për të arritur qëllimet e tij”, – tha eksperti për Europën Qendrore dhe Lindore, Ivan Preobrazhensky, në lidhje me propozimin absurd që Serbia t’i bashkohet Federatës Ruse. Sipas tij, ekziston një ndjenjë se të gjithë përfaqësuesit e autoriteteve ruse janë më tepër pjesëmarrës në disa shfaqje propagandistike në kanalet televizive federale, sesa politikanë e diplomatë seriozë.

Deklaratat zyrtare mbi temat e politikës së jashtme që vijnë nga Moska janë shpesh propaganda më e lirë e tabloideve me një përzierje të qartë të papërgjegjshmërisë dhe zyrtarët e lartë të shtetit nuk bëjnë përjashtim këtu. Çfarë mund të themi për deputetin e Dumës? Mjafton të lexoni postimet e ish-presidentit të vendit, Dmitry Medvedev. Pra, nuk mund të grindeni vetëm me të gjitha kryeqytetet perëndimore, gjë që ka ndodhur tashmë, por edhe me të njëjtin Beograd, i cili ndonjëherë, me sa duket, thjesht nuk di si të reagojë ndaj deklaratave ruse.

Më herët, Dmitry Medvedev, ndër të tjera, në postimin e tij e përkufizoi natyrën e luftës në Ukrainë si konfrontim të Moskës me Perëndimin e përkushtuar ndaj “satanizmit”. “Në të njëjtën kohë, Kremlini tregon një interes të qartë për të nxitur një konflikt të ri dhe jo qëndrueshmëri në Ballkan”, – thotë Ivan Preobrazhensky. Sipas tij, “ky është qëllimi i përpjekjeve të kanaleve të shumta informative, të cilat përhapin masivisht dezinformata në çdo rast”.

Duket se Moska nuk do ta kishte problem të nxiste një “pikë të nxehtë” në formën e një përplasjeje të armatosur midis Serbisë dhe Kosovës. Dhe çdo destabilitet midis dy vendeve jehon në gjithë Ballkanin. Megjithatë, deri më tani Kremlini nuk ka asgjë për t’u mburrur në këtë drejtim… Përpjekjet e tij për të arritur këtë qëllim janë të kota. Kjo kryesisht për faktin se të gjitha synimet e Beogradit dhe Prishtinës janë të lidhura me anëtarësimin në Bashkimin Europian.

Marrëdhënia e veçantë midis Moskës e Beogradit mbështetet në disa faktorë, mendon analisti politik Andrei Okara. Sipas tij, kjo është para së gjithash një trashëgimi kulturore ortodokse dhe një “mospëlqim” i përgjithshëm ndaj Perëndimit.

Në të dy vendet është mjaft e përhapur idea që Perëndimi, i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, gjoja kërkon t’i shkatërrojë ato. Kjo është një ide krejtësisht e paqëndrueshme, por ekziston se Serbia dhe Rusia janë afër si në mentalitet ashtu edhe në rrugën e tyre historike. Përveç kësaj, disa komplekse perandorake janë ende të gjalla në Beograd, sikurse edhe në Moskë. Në të njëjtën kohë, në realitet, Serbia është një vend që aspiron të anëtarësohet në Bashkimin Europian, nuk e përfytyron veten pa Europën dhe nuk dëshiron të përplaset me Perëndimin.

Dhe Rusia, tani ka shumë nevojë për disa, nëse jo miq e aleatë, atëherë të paktën partnerë dashamirës ndaj tij, megjithëse me fjalë. Vende të tilla, tani praktikisht nuk ekzistojnë, me përjashtim të Koresë së Veriut, Iranit, Eritresë dhe vende të ngjashme të izoluara. Kjo është arsyeja pse Beogradi është kaq i vlefshëm për Moskën.

Sigurisht, Kremlini tani do të përfitonte qartë nëse një tjetër pikë e nxehtë do të krijohej në Europë. Në një farë mase, kjo mund të vinte nën hije çështjen e Ukrainës dhe do të shpërqendronte një pjesë të vëmendjes së opinionit publik.

Megjithatë, shohim se përpjekjet për të nxitur konflikt midis serbëve e shqiptarëve në Kosovë nuk kanë pasur ende sukses. Ekziston një ndjenjë se në Rusi ka forca që janë në përpjekje për t’i dhënë energji këtij konflikti. Megjithatë, pavarësisht ndërlikueshmërisë së situatës ndërmjet Kosovës dhe Beogradit, gjithmonë ka kompromise. Dhe Serbisë tani qartazi nuk i pëlqen fakti që mund të pozicionohet si aleate apo bashkëpunëtore e Kremlinit. Kjo është një miqësi shumë e çuditshme dhe specifike./VOA