Një dentiste po jep alarmin mbi dezinformatat rreth rreziqeve shëndetësore të ëmbëltuesve artificialë, duke paralajmëruar se ato janë ende ‘të paqarta’ dhe njerëzit nuk duhet të nxitojnë për të hequr qafe sheqernat e rreme. Paralajmërimi i saj vjen pasi paniku dhe polemika u ngrit në fillim të këtij viti kur Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) deklaroi aspartamin, një lloj ëmbëlsuesi artificial, një kancerogjen të mundshëm ose diçka që mund të shkaktojë kancer.

Përfundimi i OBSH-së erdhi pas një rishikimi të madh të sigurisë nga organi i saj ndihmës, Agjencia Ndërkombëtare për Kërkimin e Kancerit (IARC). Megjithatë, ekspertët thonë se lidhja midis ëmbëlsuesve artificialë dhe kancerit është ende shumë e dobët. Dr Melissa Weintraub, një dentist në Providence, Rhode Island, tha për StatNews:

Është e qartë se ndërsa lidhja e aspartamit me kancerin është e paprovuar, përfitimet e rëndësishme të ruajtjes së shëndetit të mirë oral ia vlen të përtypen.

Aspartame është një ëmbëlsues artificial i zhvilluar për herë të parë në vitet 1960 dhe është afërsisht 200 herë më i ëmbël se sheqeri. Për shkak se është shumë më i ëmbël, nevojitet më pak sesa sheqeri natyral për të arritur të njëjtën shije, që do të thotë se produktet që përmbajnë Aspartame mund të kenë më pak kalori të përgjithshme. Aspartami gjendet në një sërë pijesh të gazuara dietike, si Diet Coke dhe Sprite Zero, si dhe në disa çamçakëz dhe kos pa sheqer. Është vlerësuar se rreth 5000 ushqime në SHBA e përmbajnë atë.

Dr Weintraub beson se vendimi i OBSH-së për ëmbëltuesit artificialë mund t’i bëjë njerëzit të mendojnë se aspartami është provuar se shkakton kancer, gjë që mund të ngjallë një mori keqinformimesh. Një studim i publikuar vitin e kaluar në BMJ me 100,000 të rritur në Francë sugjeron se konsumimi i sasive të mëdha të ëmbëltuesve artificialë lidhet me një rrezik pak më të lartë të kancerit dhe sëmundjeve të zemrës.

Një tjetër studim i vitit 2020 në revistën Acta Histochemica zbuloi një rritje të incidencës së leuçemisë dhe limfomës tek minjtë që konsumonin aspartam. Megjithatë, dozat ishin pothuajse katër herë më e madhe se pesha e minjve, duke e bërë të paqartë pikën e referencës për rrezikun e njeriut. Në një shtytje ndaj njoftimit të OBSH-së, Dr Weintraub vuri në dukje deklaratën e Administratës së Ushqimit dhe Barnave (FDA) muajin e kaluar që denonconte gjetjet e organizatës shëndetësore. Ajo tha:

Për [FDA], nuk ka asnjë debat për aspartamin, një nga zëvendësuesit më të zakonshëm të sheqerit në artikujt ushqimorë si soda dietike e preferuar nga dentisti dhe disa çamçakëz pa sheqer.

Në deklaratën e agjencisë thuhej:

FDA nuk pajtohet me përfundimin se këto studime mbështesin klasifikimin e aspartamit si një kancerogjen të mundshëm për njerëzit.

Shkencëtarët e FDA shqyrtuan informacionin shkencor të përfshirë në rishikim në vitin 2021 kur u vu në dispozicion për herë të parë dhe identifikuan mangësi të rëndësishme në studimet në të cilat mbështetej përfundimi.