Në vitin 2019, në brigjet e Atlantikut të Portugalisë, midis dy plazheve të São Torpes dhe Cape São Vicente, një ekip paleontologësh hasën në një zbulim të jashtëzakonshëm, i cili pas katër vitesh studimi u përshkrua në detaje në një studim të botuar në “Papers in Palaeontology”. Është një gjë e rrallë që qindra bletë të vogla të fosilizuara janë ende të mbyllura në fshikëzën e tyre.

Një gjendje unike që ka lejuar që trupat e tyre të ruhen në mënyrë të përsosur, deri në atë pikë sa analiza ka bërë të mundur jo vetëm identifikimin e specieve, por edhe gjinisë, madje edhe llojin e polenit që kishte mbetur në fshikëz nga nëna si ushqim për rritjen e tyre. Normalisht, bletët nuk fosilizohen.

Ekzoskeleti i tyre, i bërë nga kitina, dekompozohet shumë shpejt pas vdekjes, kështu që zakonisht është më e lehtë të gjesh kosheret ose foletë e tyre të bllokuara në shkëmb. Bletët e Portugalisë i përkasin gjinisë Eucera. Ato ishin ende të mbyllura në fshikëzën e tyre, të cilën nëna e tyre e mbuloi me një substancë organike të papërshkueshme që i mbronte nga elementët për rreth 3000 vjet.

Natyrisht, u desh një ngjarje katastrofike për t’i “fotografuar” para se të dilnin nga fshikëza. Bletët mund të kishin ngordhur për shkak të një rënie të papritur të temperaturave, ose ato mund të ishin pushtuar nga një valë përmbytjeje që i varrosi nën një masë uji dhe sedimentet. Cilado qoftë arsyeja e kësaj vdekjeje masive, mbrojtja e aplikuar për fshikëzat nga bletët e rritura ka rezultuar të jetë veçanërisht efektive.

Analiza e fosileve lejoi rindërtimin në detaje të anatomisë e kafshëve, si dhe të kokrrave të polenit që bletët përdorin për t’u ushqyer gjatë rritjes së tyre dhe përpara se të dalin nga fshikëza. Ekzemplarët ishin në një fazë të avancuar zhvillimi dhe ishin me të gjitha gjasat një hap larg nga “dalja e tyre e parë në ajër të hapur”. Ato nuk ia dolën kurrë, por në këmbim na lanë një rekord fosil të çmuar.