Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka përjashtuar mundësinë e dorëzimit të kontrollit të Gazës tek Autoriteti Palestinez pas luftës, duke thënë se organizata kishte dështuar të “çmilitarizonte” dhe “de-radikalizonte” Gazën në të kaluarën.

Në një intervistë për CNN, Netanyahu tha se prioriteti i parë i Izraelit ishte shkatërrimi i Hamasit.

Netanyahu vazhdoi se pasi të arrihet kjo, atëherë duhet të “mbizotërojë mbyllja ushtarake izraelit”, për të shmangur një ringjallje të terrorizmit.

Një autoritet civil duhet të bashkëpunojë në dy qëllime; njëri është çmilitarizimi i Gazës dhe i dyti është de-radikalizimi i Gazës. Dhe më duhet të them se Autoriteti Palestinez ka dështuar për fat të keq në të dyja pikat.

Kryeministri izraelit në vend të dorëzimit të Gazas te Autoriteti Palestinez theksoi vendosjen e një “autoriteti civil të rindërtuar”, për të shmangur rënien në “të njëjtën dërrasë të kalbur”.

Ai përshkroi synimin e Izraelit për një të ardhme të “paqes” dhe “bashkëpunimit”. “Ne duhet t’i japim Gazës një të ardhme më të mirë, le të mos e çojmë atë në një të kaluar të dështuar,” tha ai, duke shtuar, “Le të krijojmë një realitet tjetër atje.”

Se çfarë do të ndodhë me Gazën pas konfliktit është një pyetje e madhe që mbetet ende pa përgjigje. Këtë javë, SHBA-ja tregoi mundësinë që Autoriteti Palestinez të marrë një rol në zgjidhjen e pazëllit.

Autoriteti Palestinez në vitin 2023

Autoriteti Palestinez u krijua në vitin 1994 si pasojë e Marrëveshjes së Oslos, dhe Yasser Arafat u zgjodh president i AP-së dy vjet më vonë. Sot AP ushtron zyrtarisht autoritet mbi vetëm 18 për qind të Bregut Perëndimor, i njohur si “Zona A”. Pjesa e mbetur prej 82 për qind, e ndarë në Zonat “B” dhe “C”, kontrollohet ose së bashku me Izraelin ose tërësisht nga Izraeli.

Përballë krizës më të madhe në dekada, pasardhësi i Arafatit duket më i pafuqishëm se kurrë. AP humbi kontrollin në Rripin e Gazës që kur Hamasi arriti të fitojë në zgjedhjet legjislative të vitit 2006 dhe fitorja e tij pasuese në Betejën e Gazës, bëri që grupi islamik të merrte kontrollin e plotë të enklavës në vitin 2007.

Në mesin e palestinezëve, AP shihet si jo e famshme, e korruptuar, represive dhe në shërbim të Izraelit. Por, ajo ka një strukturë politike gjysmë funksionale, një administratë civile dhe shërbime të sigurisë dhe inteligjencës. Ajo gjithashtu merr mbështetje financiare nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian, si dhe nga Arabia Saudite dhe shtete të tjera të Ligës Arabe.

Ekzistojnë të dhëna të kufizuara në dispozicion për organin palestinez të sigurisë në Bregun Perëndimor, por forcat e tij mendohet të jenë në dhjetëra mijëra. Këto forca janë të ndara në disa agjenci – duke përfshirë Policinë Civile Palestineze, Forcat e Sigurisë Kombëtare dhe Forcën e Sigurisë Parandaluese të Brendshme, që përfshin gardën presidenciale – disa prej të cilave janë të pajisura me automjete të blinduara të lehta.

A mundet Autoriteti Palestinez të qeverisë sërish Gazën?

Frederic Encel, një specialist në politikën e Lindjes së Mesme në Universitetin Sciences Po në Paris, thotë se kthimi i Autoritetit Palestinez në Gaza është zgjidhja e vetme e mundshme, sipas mediave të huaja.

Izraeli nuk ka legjitimitet dhe nuk ka asnjë qëllim për të ripushtuar, e lëre më të aneksojë, enklavën, thotë ai. Egjipti, i cili e pushtoi atë deri në vitin 1967, nuk ka asnjë interes të marrë përgjegjësinë. Dhe asnjë shtet nuk do të dërgojë trupa paqeruajtëse për të kontrolluar Rripin e Gazës, tha Frederic.

Megjithatë, që një kthim i Autoritetit Palestinez të jetë i mundur, duhet të plotësohen shumë parakushte.

Kushti i parë, i cili nuk është i lehtë, është çmilitarizimi i forcave kryesore të Hamasit, largimi i raketave dhe veçanërisht i çdo sulmuesi që mund të hyjë në Izrael. Për sa kohë që ky kusht mbetet i paplotësuar, izraelitët nuk do ta ndalojnë luftën. Kushti i dytë është mbështetja masive nga bashkësia ndërkombëtare. Dhe e treta është që qeveria aktuale izraelite [e Benyamin Netanyahut] të shembet në një afat të shkurtër, tha Frederic.

Frederic është “pak optimist” se këto kushte mund të vendosen, veçanërisht duke pasur parasysh rënien e vlerësimit të miratimit të Netanyahut pas sulmit të Hamasit në Izraelin jugor.