Ukraina dhe Rusia kanë shprehur interesim lidhur me propozimin e prezantuar nga agjencia bërthamore e OKB-së për krijimin e një zone të sigurt përreth centralit bërthamor të Zaporizhjës.

Kreu i Agjencisë Ndërkombëtare për Energji Bërthamore, Rafael Grossi, tha se të dy shtetet po bashkëpunojnë me agjencinë dhe po parashtrojnë pyetje për këtë ide.

Krijimi i një zone të sigurt ka për qëllim të parandalojë aktivitetet ushtarake, sikurse granatimet që kanë dëmtuar linjat elektrike të centralit dhe kanë vënë në rrezik sigurinë në Zaporizhja, tha Grossi gjatë një konference për media në Vjenë më 12 shtator.

Rusia mori nën kontroll centralin e Zaporizhjas pak kohë pasi presidenti rus, Vladimir Putin, nisi pushtimin e paprovokuar të Ukrainës më 24 shkurt.

Deklaratat e Grossit erdhën një ditë pasi Enerhoatom, që është përgjegjës për centralin, tha se reaktori i fundit, që ishte funksional, është fikur për shkaqe sigurie.

Agjencia Ndërkombëtare për Energji Bërthamore tha se një linjë rezervë elektrike që lidhet me centralin është rregulluar, duke i ofruar uzinës elektricitet për të përfunduar procesin e mbylljes dhe në të njëjtën kohë për të parandaluar rrezikun e ndonjë fatkeqësie bërthamore.

Më 7 shtator, autoritetet ukrainase u bën thirrje banorëve në afërsi të centralit që të evakuohen për shkaqe sigurie.

Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, gjatë një bisede telefonike më 11 shtator, i tha presidentit rus, Vladimir Putin, se pushtimi i centralit nga forcat ruse është arsyeja se pse është vënë në rrezik siguria e uzinës. Por, sipas një deklarate të lëshuar nga Kremlini, gjatë kësaj bisede Putin ka fajësuar forcat ukrainase për rrezikun në Zaporizhja.

Luftimet përreth centralit – që është më i madhi në Evropë – kanë rritur shqetësimet për një fatkeqësi të mundshme bërthamore.

Rusia ka akuzuar Ukrainën se po tenton që të marrë me forcë kontrollin e centralit, por këto akuza janë hedhur poshtë nga Kievi.

Ukraina dhe Perëndimi e akuzojnë Rusinë për vendosjen e armatimeve të rënda në central, duke e ditur fare mirë se Ukraina nuk do të përgjigjet me zjarr. Moska mohon këto akuza dhe u ka rezistuar thirrjeve për çarmatosjen e zonës me qëllim që të shmanget një katastrofë mjedisore.