Rënia e euros, Banka e Shqipërisë ndërhyn në tregun valutor, vendos të blejë më shumë euro me synim zhvlerësimin e lekut e stabilizimin e monedhës europiane. Për këtë vit, Banka Qendrore kishte planifikuar të blinte 160-220 milion euro nga tregu i brendshëm dhe me këtë vendim do t’i shtohet me 80 milion kufiri. Banka u detyrua të merrte masa, pasi në javët e fundit, kursi i këmbimit mes euros dhe lekut po shfaq një luhatshmëri të fortë, duke alternuar rënie e rritje të ndjeshme në harkun e pak ditëve.

Dy ditë më parë, guvernatori Gent Sejko tha se nëse vazhdojnë luhatjet e forta, Banka e Shqipërisë mund të ndërhyjë. Goditja nga forcimi i lekut në kursin valutor detyroi shoqatën e eksportuesve që t’i drejtohet me një letër institucioneve ndërkombëtare ekonomike që kanë selitë në vendin tonë.

Nga Banka Botërore, Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe BERZH-i, eksportuesit kërkojnë asistencën e tyre teknike për të përballuar goditjet nga zhvlerësimi i euros, si dhe ndihmën për vlerësimin e shkaqeve reale të zhvlerësimit të shpejtë të euros.

Eksportuesit kanë bërë thirrje edhe ndaj qeverisë për t’i kompensuar e për të ndryshuar regjimin e kursit të këmbimit. Ata u shprehën se janë në limitet e rezistencës ndërsa goditjet nga zhvlerësimi i euros janë në shifrën e 100 milion eurove.

Letra e plotë:

Nga: Zyra e Unifikuar e Shoqatave të Eksportit

Të nderuar drejtues të institucioneve financiare,

Së pari, na lejoni të shprehim vlerësimet pozitive të komunitetit të Eksportuesve shqiptarë, për ndihmën tuaj që në hapat e parë të tranzicionit shqiptar. E vlerësojmë shumë faktin që institucionet tuaja i konsiderojnë shoqatat e biznesit, si partnerë të dobishëm në zbatimin e reformave strukturore dhe sektoriale. Komuniteti i eksporteve sot, përfaqëson mbi 5000 Kompani ekportuese, mbi 200 mijë të punësuar dhe ka një kontribut afro 23% në PBB. Falë rritjes dhe konsolidimit të tyre, eksportuesit janë një nga shtyllat kryesore të rritjes së aftësisë konkuruese dhe përmirësimit të bilancit tregtar dhe bilancit të llogarisë korrente.

Jemi të vetëdijshëm se në kushtet e aplikimit të kursit të luhatshëm të këmbimit, do të prekemi nga goditje të jashtme. Kjo situatë është ndjerë më shumë vitet e fundit. Zhvlerësimi i monedhës euro është rreth 20% dhe rreth 13% me bazë vjetore. Do ta vlerësonim pozitivisht, nëse forcimi i monedhës kombëtare do të vinte nga forcimi i ekonomisë sonë për shkak të rritjes së produktivitetit, rritjes së konkurencës, rritjes së investimeve të huaja direkte dhe të ardhurave nga remitancat.

Por luhatjet e mëdha dhe të përkohshme që dëmtojnë rëndë eksportuesit dhe turizmin duket se ndikohen edhe nga paratë informale apo kriminale në ekonominë shqiptare, kryesisht në pasurinë e paluajtshme dhe bizneset fitimprurëse. Vlerësojmë se këto luhatje ndoshta do të ndjehen edhe më shumë në vitet në vijim, prandaj e kosniderojmë se do të ishte shumë e vlefshme për të bashkuar forcat me ekspertët tuaj, për nxitjen dhe lehtësimin e politikave të eksportit, ku përfshihen politikat fiskale, ato monetare, por edhe rëndësia e reduktimit te kostove dhe te ngarkesave fiskale. Ne mbetemi me shpresën e plotë se institucioni juaj do të na ofrojë ekspertizën e kërkuar, e cila bazohet në faktin se ju keni eksperienca shumë të gjatë dhe nga gati të gjitha shtetet anëtare.

Urimet më të mira për ju,
Zyra e Unifikuar e shoqatave të Eksportit

Reagimi ka ardhur pas vendimit të Bankës së Shqipërisë për të mos ndërhyrë në kursin e këmbimit të euros.