Është zhvilluar dhe testuar lista e parë e kontrollit për të përcaktuar nëse një inteligjencë artificiale ka një ndërgjegje, por asnjë nga algoritmet aktuale nuk e ka kaluar provimin, madje as ChatGPT. Propozimi për të përcaktuar një listë të kritereve të dobishme nëse një IA mund të konsiderohet “i ndërgjegjshëm” erdhi nga një grup ndërkombëtar prej 19 neuroshkencëtarësh, filozofësh dhe shkencëtarësh kompjuterikë të udhëhequr nga Patrick Butlin, i Universitetit të Oksfordit dhe Robert Long, i Qendrës për Sigurinë e AI në Kaliforni.

Hulumtimi, i cituar nga revista “Nature” është në internet në arXiv, platforma që mirëpret kërkimet që ende nuk i janë dorëzuar komunitetit shkencor për ekzaminim. Qëllimi është të vendosen bazat për diskutimin mbi marrëdhëniet e ardhshme midis njeriut dhe makinave. Vitet e fundit, IA-të kanë treguar se po bëjnë përparim të jashtëzakonshëm dhe në disa raste kanë arritur kapacitete të tilla që të jenë entitete pothuajse të ndërgjegjshme, me sa duket të aftë për të ndjerë emocione dhe për të njohur identitetin e tyre.

Është edhe më e vështirë të zbatohet koncepti i ndërgjegjes dhe një entiteti jobiologjik, por krejtësisht artificial. Në këtë kontekst, 19 studiuesit u përpoqën të sintetizojnë gjashtë teoritë aktuale që përpiqen të përcaktojnë konceptin e ndërgjegjes dhe t’i përshtatin ato me temën e inteligjencës artificiale.

Studiuesit gjithashtu aplikuan të njëjtat kritere për sistemet ekzistuese të IA, duke përfshirë ChatGPT dhe duke arritur në përfundimin se asnjëri prej tyre nuk i plotëson kërkesat e ndërgjegjes të listuara në bazë të listës së kontrollit. Që kur u hap për publikun vitin e kaluar, chatbot-i me Inteligjencë Artificiale ChatGPT ka mahnitur dhe frikësuar njëkohësisht botën me njohuritë e tij të thella. Dhe, tani mesa duket po bën të mundur ringjalljen digjitale të të vdekurve në formën e “thanabots”, chatbot-e të trajnuar me të dhënat e të ndjerit.