Miliona njerëz në mbarë botën e konsiderojnë të premten e datës 13 ditën më të pafat të vitit dhe një ditë që sigurisht do të sjellë fat të keq. Në atë ditë, njerëzit anulojnë angazhime të rëndësishme, udhëtime, madje disa shkojnë aq larg sa të mos ngrihen fare nga krevati.

E premtja e datës 13 është një datë që konsiderohet e pafat në shumë kultura dhe shkakton frikë dhe ankth te shumë njerëz. Numri i famshëm 13, i njohur më mirë si numri i pafat, do t’i bëjë shumë njerëz të rrëqethen, pa e ditur as pse. Shumë besojnë se numri 13 është një numër i pafat dhe kur themi shumë, nuk nënkuptojmë vetëm individë, por edhe korporata dhe ndërmarrje serioze.

https://blog.csiro.au/wp-content/uploads/2013/09/friday-13shutterstock_94267645.jpg?w=590

Njerëzit shmangin martesën në këtë datë, udhëtimet janë më pakta, madje dhe ditët e punës. Besëtytnitë rreth këtij numri shkojnë aq larg sa në disa aeroplanë nuk ka ulëse me numrin 13, në disa rrokaqiej nuk ka kat me numër 13, por pas katit të dymbëdhjetë shkon menjëherë në të katërmbëdhjetin, por edhe në shumë hotele nuk ka dhomë me këtë numër. Ky është edhe rasti i Carlton në Londër, i cili nuk e ka të shënuar katin e trembëdhjetë.

Dhe kur ky numër “i pafat” kombinohet me të premten, atëherë lind një konfuzion edhe më i madh. Dita më e pafat ndonjëherë është pikërisht e premtja e 13-të, por askush nuk mund t’ju tregojë me siguri pse është kështu. Miti i hershëm përreth origjinës së frikës është përfshirë në një nga dokumentet më të vjetra ligjore në botë, Kodi i Hamurabit, në të cilin thuhet se mungon ligji i 13 nga lista e rregullave ligjore.

Disa nga besimet se pse e premtja është një ditë e keqe e kanë origjinën e tyre në periudhën biblike. Ndryshe nga numri 12, i cili është i njohur historikisht si numri i plotësisë (12 muajt e vitit, 12 zotat e Olimpit, 12 orët e kohës, 12 fiset e Izraelit, 12 apostujt e Jezusit, 12 pasardhës të Muhamedit), pasardhësja e tij, 13-a, është parë gjithmonë si përjashtim. Përmbytja e madhe e ditës së Noes ndodhi të premten, dita kur Jezusi u kryqëzua ishte e premte dhe mund ta merrni me mend ditën kur Eva i ofroi mollën Adamit, sigurisht që ishte e premte! Dhe tani kemi një ditë të keqe, të premten dhe numrin e keq 13. Çfarë mund të presim kur këto dy “ditë të këqija” mbivendosen në kalendar?

Disa besojnë se kjo datë konsiderohet e pafat që nga viti 1307, sepse atë vit, të premten më 13, mbreti francez urdhëroi arrestimin dhe ekzekutimin e qindra kalorësve templarë. Ideja e një takimi të pafat mund të ketë origjinën në të kaluarën e largët, por sigurisht që u përhap në mbarë botën kur ekskluziviteti i filmit të Hollywood-it “Friday the 13th” u bë i njohur në mbarë botën.

Por ashtu sikurse egjiptianët besonin se numri 13 ishte një numër me fat, edhe në shumë vende spanjolle e premtja e 13-të konsiderohet një ditë me fat dhe e mërkura 13 është një ditë e pafat. Madje, ata besojnë se e premtja e datës 13 është një datë shumë e favorshme për lindjen e një fëmije.

Ka shumë raste në botë kur njerëzit nuk duan të blejnë një shtëpi nëse numri i shtëpisë është 13, kështu që shumë rrugë nuk kanë as një shtëpi me atë numër. Gjithashtu, për rreth dhjetë vitet e fundit, e premtja e 13-të është pothuajse gjithmonë dita më e keqe për çdo transaksion, marrëveshje biznesi ose shitje të pasurive të paluajtshme, sepse njerëzit refuzojnë të bëjnë asgjë në atë ditë.

Dhe pse e gjithë kjo histori për të premten e datës 13 është disi e rëndë, tregon edhe fakti se ka njerëz që kanë frikë jashtëzakonisht shumë nga kjo datë dhe e kanë fobinë prej saj, aq sa është regjistruar një gjendje psikologjike e quajtur ‘paraskevidekatriaphobia’ dhe përfaqëson një ndjenjë të veçantë shqetësimi në lidhje me këtë datë. Sipas “Huffington Post”, ish-presidenti i SHBA-ve, Franklin D. Roosevelt ka qenë një prej atyre që besonin më shumë tek tersi i të premtes së mallkuar. Ai refuzonte çdo pritje ku ishin 13 të ftuar dhe gjithashtu nuk udhëtonte kurrë në datën 13. Gjithsesi, mund të jetë më e lehtë për ju nëse ju themi se kjo është e premtja e fundit e datës 13 të këtij viti dhe se e ardhmja nuk do të jetë deri vitin e ardhshëm në gusht.