Studimi e pohon/Trishtimi, emocioni që zgjat më shumë!
Të qenit gjithmonë pozitiv shpesh mund të duket e pamundur dhe ka një arsye, pasi disa emocione zgjasin më shumë se të tjerët. Sigurisht që e keni përjetuar vetë se si disa emocione shpërthejnë dhe zhduken po aq shpejt. Të tjerat, nga ana tjetër, qëndrojnë më gjatë dhe ndoshta ne madje luftojmë për t’i hequr qafe. Në një studim të ri, studiuesit vërejtën 27 emocione të ndryshme dhe gjetën sasinë mesatare të kohës që çdo emocion tenton të qëndrojë.
Trishtimi është emocioni që zgjat më shumë. Të dhënat e studimit tregojnë se, nga të gjitha emocionet, trishtimi është ai që tenton të zgjasë më gjatë. Përveç trishtimit, zemërimit, shpresës, krenarisë dhe entuziazmit, ato plotësojnë ‘top pesëshen’ e ndjenjave më të gjata. Secila prej këtyre emocioneve tenton të zgjasë një ditë të plotë ose edhe disa ditë rresht. Trishtimi, i cili është në krye të listës së emocioneve më jetëgjatë, mund të zgjasë deri në 240 herë më shumë se të tjerët.
Nga ana tjetër, turpi, lehtësimi, neveria dhe befasia zakonisht zhduken në më pak se një orë. Pse disa emocione zgjasin më shumë se të tjerët? Ka dy faktorë që shpjegojnë pse disa emocione qëndrojnë në mendimet tona më gjatë, ndërsa të tjerat largohen shpejt. E para është e qartë. Emocionet që lidhen me ngjarje të rëndësishme të jetës shpesh janë të ngadalta dhe të gjata. Për të shpjeguar këtë fenomen psikologjik, autorët i referohen shembullit të vdekjes së një personi të dashur si diçka që ndikon në jetë në mënyrë të qëndrueshme.
E njëjta gjë vlen edhe për një punë të re, e cila mund të frymëzojë periudha të gjata shprese ose emocioni. Por faktori i dytë që përcakton kohëzgjatjen e emocioneve është më pak i dukshëm. Autorët e studimit e quajnë atë “ripërtypja”. Në thelb, truri i dikujt e riprodhon ngjarjen vazhdimisht në një përpjekje për të përpunuar emocionet që po përjeton. “Të ripërtypësh do të thotë të mendosh vazhdimisht për ndjenjat e tua dhe pasojat e ngjarjes që zgjoi ato ndjenja,” thotë bashkëautori i studimit Phillipe Verduyn.
Prandaj, këto mendime nuk japin shumë kuptim dhe nuk japin njohuri të reja, por përkundrazi përforcojnë një emocion. Ndërkaq, kohët e fundit, sidomos në rrjetet sociale shikojmë që urrejta mbizotëron kudo. Komenti mbi natyrën e urrejtjes mund të ketë filluar me Aristotelin (384–322 p.e.s.), i cili besonte se “urrejtja lind pa fyerje të mëparshme, është e papenduar për personin që e përjeton, e pashërueshme nga koha dhe përpiqet për asgjësimin e objektivit të saj”.